هشیار باشیم که کشتیباچوخه به سرنوشت واگذاری ورزش سنتی «چوگو» به «فدراسیون بیس بال» منجر نشود!
در پی انتشار اسامی افرادی که در سال ۱۳۹۸ خواستار الحاق انجمن چوخه کشور به فدراسیون جودو شده بودند، افراد مختلفی به این درخواست، واکنش نشان دادند که یکی از آنها محمد رسول کلهر از پیشکسوتان ورزشی کشور و اساتید ورزشهای بومی و محلی و مسئول قبلی دپارتمان ورزشهای سنتی که سالها به تحقیق، پژوهش، علمیسازی، آموزش و ترویج این ورزشها در صدا و سیما پرداخت و همواره بهعنوان مشاور عالی انجمن چوخه کشور، توجه ویژهای به ارتقاء سطح کمی و کیفی کشتیباچوخه داشته است، تجربهی ناموفق در واگذاری «ورزش سنتی چوگو» را به «فدراسیون بیس بال» که همان «ورزش توپ با چوب» است و به عبارتی آن را «بیس بال ایرانی» مینامند، یادآوری کرده است و به دلسوزان و علاقهمندان و پیشکسوتان ورزش سنتی کشتیباچوخه هشدار میدهد که احیاناً به دست خودشان این ورزش پر طرفدار را به بهانهی پیوستن به یک فدراسیون دیگر به اضمحلال نکشانند و متن نامه ایشان با کسب اجازه عیناً جهت آگاهی علاقهمندان و دلسوزان و پیشکسوتان کشتی با چوخه منتشر میشود که در ذیل ملاحظه میفرمایید:
«بسمهتعالی»
برادر ارجمند ،جناب آقای قربانعلی قائمی
رئیس محترم انجمن چوخه کشور
باسلام
اگر مدیریت توانمند شما و زحمات جمع کثیری از پیشکسوتان و نام آوران عرصه کشتی با چوخه نبود، بیشک از این نٓمد، نوکیسهها و کوتولههایِ بینام و نشان برای خود و بیهنران کلاههای گشادی دوخته بودند. چوخه، این ورزش اصیل ایرانی، حاصل رنج دوران نیاکان سرزمین سربداران خراسان بزرگ است، حاصل زحمات پهلوانانی است که در گودهای پر از خاک و شن برای مردم شور و حال و شوق زندگی آفریدند و در گمنامی، رنجِ نان، دردِ دندههایِ شکسته و دست و پایِ مجروح و زخمِ زبانها در سکوت شبها را تحمل کردند و دٓم بٓر نیاوردند.
دقیقاً از سال ۱۳۵۴ تا کنون به مدت ۴۶ سال از آشنایی این حقیر فقط بهعنوان علاقمند به چوخه میگذرد که عدهای میآیند و میروند و با چوخه «بازی» میکنند و جنابعالی از نزدیک شاهد بودهاید که در کلاسهای آموزش داوری و مربیگری کشتی با چوخه به صراحت عرض کردهام: «چوخه» این ورزش اصیل ایرانی، گل سر سبد و شاه بیتِ کشتیهای بومی، محلی ایران میباشد و دلیل آن هم اصالت سنتی آن میباشد و بایستی از ورود فنون رشته های دیگر در آن جلوگیری شود چرا که ورود فنون و مقررات رشتههای کلاسیک کشتی آزاد، کشتی فرنگی، جودو و امثال آن قطعاً از زیبایی، طراوت، اصالت و فنون بِکرِ چوخه خواهد کاست.
اگر از چوخه لباس محلی، نوای دلنشین ابزار موسیقی سنتی، فنونِ بِکر و اصطلاحات گویِشِ محلی آن گرفته شود، چوخه نیست و شیر بی یال و دم و شکم است.
حال افرادی که بهدنبال تفکیک چوخه از فدراسیون ورزش روستایی و الحاق آن به فدراسیون جودو هستند! دلشان برای چوخه نسوخته است بلکه در یک حالت خوشبینانه شناخت درستی از وضعیت فعلی جودو ندارند. آنها فکر میکنند اگر چوخه، تحت نظر یک فدراسیون قهرمانی باشد کیفیت و کمیت آن ارتقاء خواهد یافت در حالیکه فدراسیون جودو یا فدراسیون کشتی با مشکلات خاص خود مواجه هستند و نمیتوانند به چوخه کمک نمایند.
بهعنوان مثال عرض میکنم: در دهه ۶۰ ورزش بومی «چوگو» تحت نظر کمیته بومی محلی دفتر فرهنگی سازمان تربیت بدنی وقت، شکل گرفته بود و طی ۱۰ سال، مسابقات این رشته ورزشی در ردههای سنی مختلف، برابر تقویم بسیار منظم برگزار میشد و اکثر استانها نیز از ۵ تا ۷ تیم فعال برخوردار شده بودند و این روند رو به رشد ادامه داشت تا زمانی که متاسفانه یک تفکر مدیریتیِ غلط، این ورزش بومی را به فدراسیون بِیسبال الحاق کرد تا به زعمِ خودشان، این ورزش بومی را به جایگاهی بهتر ارتقاء دهند.
اما افرادی که این فکرِ بِکر را کرده بودند، دلشان بهحالِ چوگو نسوخته بود بلکه میخواستند از وجود جوانان با استعداد و خیل علاقمندان چوگو، جهت پر کردن خلاءِ بیسبال استفاده کنند! در نتیجهی این الحاق؛ نه تنها بیسبال رشد نکرد بلکه بچههای بیادعایِ چوگو که از قشر روستایی بودند، بیانگیزه و رها شدند و امروز بعد از ۳۰ سال، فقط نامی از رشتهی بومی و مفرح و گروهی چوگو باقی مانده است و دیگر هیچ!
اگر ورزش چوخه را میخواهید ارتقاء دهید، زیر چترِ حمایتِ دفترِ توسعهی ورزش روستایی و عشایری وزارت ورزش و جوانان و فدراسیون ورزش روستایی و بازیهای بومی، محلی با برنامهریزی ملی حول اهداف راهبردی برونمرزی در حوزهی معاونت فرهنگی وزارت ورزش و جوانان به تلاشهای خود و همکارانتان ادامه دهید.
همت بلند دار که مردان عالم از همت بلند به جایی رسیدند.
با تشکر- رسول کلهر
۱۴۰۰/۰۹/۱۹