بیاییم به کشتی باچوخه و بلوغ این ورزش سنتی بیندیشیم
اگر حرکت کشتی‌کردی از ایلات و طوایف در شمال خراسان تا هیات کشتی در خراسان بزرگ، تشکیل هیات کشتی باچوخه در پایتخت و رسیدن به وضعیت امروزی در قالب انجمن کشتی باچوخه، حرکت یک ورزش بومی و محلی به سمت بلوغ ورزشی نیست، پس نشانه‌ی چیست؟
از زمانی که کشتی کردی در بین طوایف شمال خراسان وجود داشت و بزرگان قبایل ، مسابقات کشتی باچوخه را بدون وزن و با حضور پهلوانان ایل‌ها و طوایف خود برگزار می‌کردند و خط‌کشی در مسابقات نبود و مدت زمان مسابقات نیز وجود نداشت و گاهی ساعت‌ها طول می‌کشید تا زمانی که، مسابقات به همت زنده یاد کریم محمدیان و زنده یاد منوچهر لطیف با وزن‌کشی در مسابقات انتخابی قوچان و برگزاری مسابقات بین تیم‌های شهرستان‌های خراسان در اسفراین و سپس انجام مسابقات رسمی در جام برگ زیتون طلایی در شیروان(سال ۱۳۴۲) و مسابقات جام طوس در سال‌های ۵۷_۵۴ و دهه‌های ۱۳۶۰ تا کنون (۱۴۰۲) که؛ در پنج وزن رسمی با قوانینی که در اردیبهشت ۱۳۵۶ (مرکز خراسان بزرگ) و بعداً در آذرماه ۱۳۹۵ در بجنورد و آخرین مرحله در سال ۱۳۹۸ در مشهد، تصویب شده و برگزار شده و زمان گذشته است.
از سال ۱۳۵۶ که ده نفر از بزرگان این ورزش در مشهد گرد هم آمدند و به قوانین و مقررات این ورزش انسجام دادند تا زمانی‌که موسسه فرهنگی ورزشی کشتی باچوخه گود زینل خان اسفراین به‌عنوان نخستین تشکیلات رسمی در تاریخ ۱۳۹۲/۰۱/۲۱ با شناسه‌ی ملی ۱۴۰۰۳۳۴۳۷۵۳، به‌ثبت رسید، فدراسیون بین‌المللی کشتی باچوخه در سال ۱۳۹۰ پایه‌گذاری شد ولی نیمه‌تمام باقی ماند تا اینکه دهها نفر در سال ۱۳۹۵ در بجنورد و در سال ۱۳۹۸ در مشهد با مهربانی و صفا در کنار هم نشستند و قوانین و مقررات این رشته ورزشی را به‌روزسانی کردند چندین سال سپری شده است.
- زمانی پهلوان ابراهیم آزموده می‌فرمودند، مسابقات کشتی باچوخه فقط بر روی خاک و چمن طبیعی برگزار می‌شد و اهالی این ورزش و پهلوانان با مسابقات بر روی تشک مخالفت داشتند و طول کشید تا موافقت کردند که مسابقات بر روی تشک نیز انجام شود.
مدت‌ها طول کشیده است تا امروزه مسابقات کشتی باچوخه در وزن‌های مسابقات از بدون وزن به دو، سه ، چهار و وزن‌های ۶۶-، ۷۴-، ۸۴-، ۹۶- و ۹۶+ کیلوگرم برسد.
همگان به‌یاد داریم که در ابتدا، از مربیان پهلوانان و پیشکسوتان کشتی باچوخه، کارت داوری و مربی‌گری خواسته نمی‌شد، اما امروزه نه قانون اجازه می‌دهد که فردی هر چند پهلوان و پیشکسوت، بدون گواهینامه، مربی‌گری و داوری کند و نه قانون از کسانی‌که بدون مدرک به داوری و مربی گری بپردازند حمایت خواهد کرد چون موجب مسئولیت افراد و برگزارکنندگان مسابقات می‌شود.
.
مسابقات کشتی باچوخه محدود به چند گود در شمال خراسان بود ولی سال‌هاست که، این مسابقات در گودهای مختلف با گویش‌های مختلف و حتی در گودهای هفتگی و مسابقات مختلف در پایتخت به همت زنده‌یاد منوچهر لطیف و حمایت‌های پیشکسوتان دیگر در استان های خراسان شمالی، خراسان رضوی، جنوب خراسان، استان تهران و البرز و لیگ در اصفهان برگزار شده و بعضاً برگزار می‌شود و سایر پیشرفت‌ها که برای جلوگیری از طولانی‌شدن نوشته و گفتار از ذکر آنها خودداری می‌شود.
اگر این همه پیشرفت در این ورزش رشد و توسعه و حرکت به سمت بلوغ یک ورزش سنتی نیست، پس نشانه‌ی چیست؟
بیاییم همه با هم تلاش کنیم، کشتی باچوخه پَس رفت نکند و همواره رو به سوی رشد و پیشرفت حرکت کند. انشاءالله